Bodrum’a 100 km kadar uzaklıkta. Tarihin zenginliklerine dalmak için muazam bir plato Milet Antik Kenti. İddia ediyorum Bodrum’da gezilecek yerler yazı dizisinden Efes antik kentinden sonra en büyük ve en etkileyici alan. Milet Antik Kenti’ne gitmek için önce Bodrum’dan Milas’a oradan da Didim’e doğru gitmeniz gerekiyor. Yolculuk yaklaşık 1.5 saat sürüyor ama büyük bölümü çift şeritli yol.
Milet Antik Kenti Tarihi
Milet Antik Kenti‘nin tarihi taş devrine kadar dayanıyor. Burası milattan önce 3500 yılında insanların yaşamaya başladığı çok önemli bir liman şehri. Şaşırdığınızı biliyorum, deniz buradan 10 km uzakta diyeceksiniz. Birazdan açıklık getireceğim konuya. Hatta Bafa Gölü eskiden bir iç deniz olduğunu biliyor muydunuz? için Milet Antik Kenti aynı zamanda zengin tüccarlarında bulunduğu bir filozoflar kenti
İlk defa bu yerleşkeye Girit‘liler gelmişler. Anlatılana göre ada olma ihtimali de bir hayli yüksek. Zaten gittiğiniz zaman liman denilen bölümün ovanın ortasında bir tepe olduğunu göreceksiniz.
Milet Antik Kenti Hikayesi
Milet Antik Kenti‘nin mitolojideki hikayesine göre bir gün Zeus ile fukara bir Milet’li tartışmaya başlarlar. Milet Antik Kenti‘nin agorasında konu uzarda uzar kimse geri adım atmaz. Sonunda Zeus, “Bana bak, beni daha fazla kızdırma, şimdi bir şimşek çakar, seni cayır cayır yakarım!” Milet’li köylü, “Koca Zeus, bu öfkenle haksız olduğunu kanıtladın” der. Bu halkın tanrıya ilk kafa tutuşu olarak tarihe geçer.
Milet adı ise Apollon ile ilgilidir. Apollon ile Girit Kralı Minos‘un kızı Akakallis; Akakallis‘in üç çocuğundan biri olan “Miletos“a, Minos‘un kötülük yapmaması için onu dağa bırakır. Çocuğa kurtlar bakar. Bilindik hikaye bundan sonra.
“Çobanların büyüttüğü Miletos, Anadolu’ya gelerek Menderes nehrinin kızı”Kyane” ile evlenerek “Miletos” şehrini kurar vs.”
Milet M.Ö. 7. ve 6. yy.da en parlak dönemini yaşamıştır Liman kenti olması nedeniyle, aralarında Troy, Efes, Priene gibi şehir devletlerin de bulunduğu 12 İyon uygarlığı arasında özerkliğini ilan etmiş, sanat, bilim, matematik ve felsefe alanında öne çıkan bir devlet olmuştur.
Bastığınız Toprakta Dolaşan Filozoflar
MÖ 500’lü yıllarda Milet Antik Kenti‘nde yaşamış olan Anaksimenes, güneş saatini geliştirmiş, ay ışığını güneşten aldığını öne sürmüştür. Dünya ona göre dikdörtgen biçimdedir ve basınçlı hava üzerinde durmaktadır. Hekataios, Leukippos, Sokrates’in hocası Arkhelaos ve tarihçi Dionysios diğer ünlü filozoflardandır.
İlk kent planlayıcılarından Hippadamos‘da Milet Antik Kenti‘nde yaşamıştır. Didim’de yer alan Apollon Tapınağı ve Efes Antik Kenti‘ndeki Artemis Tapınağı burada yaşayan ünlü mimar Daphnis yapmıştır.
MS 3. yüzyılın sonlarına doğru yavaş yavaş terkedilmiştir. Bu bölgenin eski parlak dönemini yitirmesinde salgın hastalıkların ve liman kenti özelliğini yavaş yavaş yitirmesi gösterilmektedir. Asıl ismi Maiandros olan Büyük Menderes nehrinin taşıdığı alüvyonların, limanı bataklığa dönüştürmesidir. Milet’in doğusunda kalan Latmos Körfezi ise denizin dolmasıyla bu gün Bafa Gölü olarak bildiğimiz göle dönüşmüştür.
Milet Antik Kenti’ni Gezerken
Antik Tiyatro
Milet Antik Kenti‘ne vardığınızda tüm görkemli ile antik tiyatro karşılıyor. Büyüleneceğiniz bir görüntü. Basamakları yavaş yavaş çıkarken burada kimler hangi gösterileri izlemiştir diye içimden geçirdim. Kulağıma o zamanın sesleri geldi adeta. Tiyatronun en tepesine ulaştığınız da yerden ne kadar yükseldiğinizi farkına varıyorsunuz.
Tiyatronun arkasını gördüğünüz de sarsılıyorsunuz. 6 yıl öncesinden günümüze kalmış koskoca şehrin kalıntılarını görüyorsunuz. Çok güçlü bir duygu bu. Taşlara dokunmak, orada yaşananları hayal etmeye çalışmak.
Milet Kenti
Ünlü tarihçi “Plinus“un bildirdiğine göre Milet Kenti yaklaşık olarak 100 koloni kurmuş çoğunluğu Anadolu topraklarında. Bunların arasında Sinop, Trabzon, Giresun ve Ordu gibi şehirler vardır.
Persler ile yapılan deniz savaşından sonra donanmasında 80 gemisini kaybeden Milet Şehir Devleti sonrasında Pers istilası ile yerle bir edilmiştir. Didim‘de ki Apollon Tapınağı‘da bu yıkımdan nasibini almış. Bu gün deniz ile arasında 10 kilometre mesafe var.
Milet Müzesi Milet Antik Kenti‘nden çıkan değerli eşyaların ve buluntuların sergilendiği yer gezmeyi ihmal etmeyin derim.
İlyas Bey Camii ve Külliyesi
Sıra geldi Milet Antik Kenti‘ni gezerken Güney Batı yönünde sürekli gözünüze batan ve o döneme ait olmadığını daha ilk bakışta hissettiğiniz yapıya. Selçuklu Devleti bu bölgedeyken Menteşeoğlu İlyas Bey tarafından 1404 yılında Milet’in yakınında bir noktaya cami yaptırılmış. Caminin yanında medrese ve hamam da eklenerek külliyeye dönüştürülmüş.
